Jonge duiven zijn veel vatbaarder voor infecties dan volwassen duiven, dit komt hoofdzakelijk omdat hun afweer-systeem nog in volle ontwikkeling is! Hieronder vindt u een samenvatting van enkele vaak voorkomende pathogenen. Zeer belangrijk om te onthouden is dat het bijna onmogelijk is om aan de hand van slechts enkele symptomen (vb braken, diarree) de etiologie of oorzaak te achterhalen. Bovendien worden de ziekte-symptomen bij jonge duiven meestal veroorzaakt door een samenwerking van virussen-bacteriën en soms zelf parasieten. Een gouden raad is om reeds bij eerste indicaties van ziekte uw dierenarts te contacteren. Zo kan de exacte oorzaak bepaald worden en kan gericht en etiologisch behandeld worden !!!
1. Viraal:
A. Adeno-virus
Adeno wordt opgedeeld in twee verschillende types. Bij jonge duiven is het vooral type 1 die van belang is, dit komt meestal voor in het vroege voorjaar wanneer de duiven "opgeleerd" worden en zo in contact komen met soortgenoten van andere hokken.
Dit virus veroorzaakt schade aan de darmen en verstoort zo de spijsvertering. De typische symptomen zijn diarree, geelgroene waterige stinkende mest en braken. Het spreidt zich snel op het hok tussen de jonge duiven onderling. Door de verstoorde spijsvertering en darmbeschadiging krijgen bacteriën, schimmels en parasieten vrij spel en kunnen zo secundaire infecties ontstaan.
B. Herpesvirus
Veel duiven zijn drager van het virus maar vertonen tijdens periodes van rust geen symptomen. Het is pas als de immuniteit verstoord wordt door periodes van bijvoorbeeld intensief trainen (vluchten) of kweken dat dit kan opflakkeren. Jonge duiven geraken vaak besmet door direct contact met hun ouders via het azen van kropmelk.
De symptomen die worden opgemerkt bij een infectie zijn zeer breed zoals ademhalingsproblemen, one eye cold, conditieverlies, verteringsstoornissen en acute sterfte.
C. Circovirus
Dit virus tast de jonge duiven aan vóór de leeftijd van 6 maanden. Na deze leeftijd zijn duiven praktisch immuun voor het virus. De besmetting gebeurt indirect via de mest of direct via de ouders.
"Circo" tast het volledige immuunsysteem aan; hierdoor krijgen bacteriën en andere virussen "vrij spel". De symptomen zijn vrij algemeen van problemen met het spijsverteringsstelsel, ademhalingsstelsel, conditieverlies tot in het ergste geval sterfte.
D. Rotavirus
Rotavirus is een "re-emerging pathogen" of recent opkomende ziekte. In 2016 zorgde een passage van Rota-virus voor massale sterfte bij (sport)duiven in Australië. Na onderzoek, ook in Europa, werden nog verschillende varianten geïdentificeerd die afhankelijk van de stam milde symptomen tot in het ergste geval sterfte gaven. De theorie is dat het virus aanwezig is in de duivenpopulatie maar dat het recent veranderd is van vorm (gemuteerd) door een anti-genische shift. Door deze wijziging is het virus schadelijker geworden voor onze duiven.
De "klassieke rota", die de darmen infecteert komt vooral voor op jonge leeftijd omdat de immuniteit op darm-niveau nog in volle ontwikkeling is. De meest kenmerkende symptomen zijn dan ook darm-gerelateerd zoals diarree, vermageren, overgeven en sterfte.
2. Bacterieel:
A. Salmonella
Vaak wordt dit paratyfus genoemd. Infectie gebeurt door orale opname van de bacterie, die vermeerderd daarna in de darm en spreid via het bloed verder naar verschillende organen. Vermageren, diarree, groene mest, aantasting van gewrichten, vleugelverlamming, zenuwsymptomen en acute sterfte zijn symptomen die kunnen worden opgemerkt.
B. Coli
Escherichia Coli is een bacterie die bijna bij alle duiven aanwezig is in de darm. Als de immuniteit verstoord is kan de coli beginnen woekeren en zorgen voor problemen. Deze bacterie zal woekeren in de darmen nadat een virus (adeno, rota, circo, ...) de darmen beschadigd heeft.
C. Streptococcen
Deze bacterie is net zoals E. coli een darmbewoner die na immuniteitsverlaging problemen kan geven. Bij infectie verspreid de kiem zich vanuit de darm naar verschillende organen.
De symptomen zijn vager dan bij andere infecties. Zo kan er sterfte, verlamming, manken, slijmerige mest en poly-urie gezien worden. Een typisch letsel is spier-necrose van de binnenste borstspier, dit is uiteraard enkel te zien op autopsie.
3. Parasieten:
A. Trichomonas ("het geel")
Dit zijn flagellaten die bij alle leeftijden voorkomen. De infectie verspreid zich via het drinkwater of door azen. Oude duiven zijn minder gevoelig en zijn in de meeste gevallen symptoomloze dragers. Jonge duiven kunnen de typische gele ulcers krijgen in de keelholte, uiteindelijk kunnen deze jongen zelf sterven door obstructie ter hoogte van de slokdarm.
B. Hexamita
Deze flagellaten worden vooral teruggevonden in de darmen. De symptomen zijn diarree, braken, vermageren en vloeibare stinkende groen mest. Na een infectie met darmvirus of bacterie woekeren deze opportunistische parasieten.